Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2024 yılına ait kadın ve erkekler için ilk evlilik yaş ortalamalarını açıkladı. Verilere göre, Bayburt ilinde 2024'te ortalama ilk evlenme yaşı erkeklerde 29,1, kadınlarda ise 26,1 olarak gerçekleşti. Bu rakamlar, Türkiye genelindeki ortalamalardan farklılık gösteriyor ve ilin demografik yapısı hakkında önemli ipuçları sunuyor. TÜİK'in açıkladığı verilere göre Türkiye genelinde ilk evlilik yaş ortalaması kadınlarda 25,8, erkeklerde ise 28,3 olarak kaydedildi. En yüksek ortalama ilk evlenme yaşı ise kadınlarda 29,1 yaş, erkeklerde 31,9 yaş ile Tunceli'de tespit edildi. En düşük ortalama ilk evlenme yaşı ise kadınlarda 23,3 yaş ile Ağrı'da, erkeklerde 26,5 yaş ile Şanlıurfa'da gözlemlendi. Bu veriler, Türkiye genelinde evlilik yaş ortalamalarındaki bölgesel farklılıkları da ortaya koyuyor.
2024 Yılı Nüfus Verileri
TÜİK verilerine göre, 31 Aralık 2024 itibarıyla Türkiye nüfusunun %49,98'ini kadınlar, %50,02'sini erkekler oluşturuyor. Kadın nüfus 42 milyon 811 bin 834 kişi, erkek nüfus ise 42 milyon 853 bin 110 kişi olarak kaydedildi. İlginç bir şekilde, kadınların daha uzun yaşaması nedeniyle 60 yaş ve üzeri gruplarda kadın nüfus oranı artıyor. 60-74 yaş grubunda bu oran %52,0 iken, 90 ve üzeri yaş grubunda %69,1'e çıkıyor. Doğuşta beklenen yaşam süresi 2021-2023 döneminde Türkiye genelinde 77,3 yıl olurken, kadınlarda 80,0 yıla, erkeklerde ise 74,7 yıla ulaşıyor. Bu da kadınların erkeklerden 5,3 yıl daha uzun yaşadığını gösteriyor. Sağlıklı yaşam süresi ise Türkiye genelinde 57,6 yıl iken, kadınlarda 56,3 yıl, erkeklerde 59,0 yıl olarak belirlendi.
Eğitim ve İşgücü Piyasasında Kadınlar
25 yaş ve üzeri nüfusun ortalama eğitim süresi 2011 yılında 7,3 yıl iken, 2023 yılında 9,3 yıla yükseldi. Kadınlarda bu süre 6,4 yıldan 8,6 yıla çıktı. En az bir eğitim düzeyini tamamlayan 25 yaş ve üzeri kadınların oranı ise 2023 yılında %87,8'e ulaştı. Yükseköğretim mezunu kadınların oranı da 2008'deki %7,1'den 2023'te %22,7'ye yükseldi. Ancak, işgücü piyasasında kadınların karşılaştığı eşitsizlik devam ediyor. 2023 yılında 15 ve üzeri yaştaki nüfusun işgücüne katılım oranı %53,3 iken, kadınlarda bu oran %35,8'de kaldı. Yükseköğretim mezunu kadınların işgücüne katılım oranı ise %68,9 olarak belirlendi. Kadınların istihdam oranı ise erkeklerin neredeyse yarısı kadar, %31,3 olarak ölçüldü. Tekirdağ, Edirne, Kırklareli bölgesinde en yüksek istihdam oranı bulunurken, Mardin, Batman, Şırnak, Siirt bölgesinde en düşük istihdam oranı kaydedildi.
Kadınların Toplumsal Rolü ve Güvenlik Algısı
Dışişleri Bakanlığı verilerine göre, 2024 yılında kadın büyükelçi oranı %26,9'a ulaştı. Borsa İstanbul'da işlem gören en büyük 50 şirketin yönetim kurullarında kadın üye oranı ise %19,4 oldu. Kadınların siyasi temsiliyetinde de artış gözlemlenmiş olup, 2024 yılında Meclisteki kadın milletvekili oranı %19,9 oldu. Yükseköğretimde görevli kadın profesör oranı %34,6, kadın doçent oranı ise %42,1'e ulaştı. Üst ve orta düzey yönetici pozisyonlarında kadın oranı ise %20,6'dır. Ancak, kadınların güvenlik algısıyla ilgili veriler endişe verici. 2024 yılında yaşadıkları çevrede gece yalnız yürürken kendilerini güvensiz hisseden kadınların oranı %35,9 olarak tespit edildi. Yoksulluk veya sosyal dışlanma riski altında olan kadınların oranı ise %31,5 olarak kaydedildi. Bu veriler, kadınların toplumsal yaşamda daha fazla yer alması için daha fazla çaba gösterilmesi gerektiğini gösteriyor.